Jakich firm brakuje na rynku i dlaczego wciąż odczuwamy ich niedosyt?

Jakich firm brakuje na rynku i dlaczego wciąż odczuwamy ich niedosyt?

W Polsce występuje wyraźny niedosyt firm odpowiadających na aktualne potrzeby rynku pracy. Mimo dynamicznego rozwoju i rosnących oczekiwań wobec zatrudnienia pojawia się luka pomiędzy liczbą ofert a rzeczywistymi możliwościami podjęcia pracy. Największy problem stanowi brak firm potrafiących efektywnie gospodarować zasobami ludzkimi oraz wykorzystać nowoczesne technologie, co w bezpośredni sposób wpływa na społeczną i gospodarczą sytuację kraju.

Brak firm na rynku – rzeczywistość i liczby

Rzeczywiste oferty pracy rejestrowane w oficjalnych bazach nie nadążają za planami firm zgłaszającymi gotowość do zwiększenia zatrudnienia. W lutym 2025 roku liczba osób bezrobotnych wyniosła 846600, co oznacza wzrost o ponad 1 procent w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Równolegle wskaźnik aktywności zawodowej w Polsce pozostaje niższy niż średnia OECD, a szczególnie niski jest on wśród kobiet, osób powyżej 50 roku życia oraz osób z niepełnosprawnościami.

Dysproporcja między planami a ofertami pracy tworzy sytuację, w której z jednej strony pojawia się zapotrzebowanie na pracowników, z drugiej zaś wiele osób nie ma rzeczywistego dostępu do zatrudnienia spełniającego ich oczekiwania lub możliwości. Przekłada się to na nieefektywne wykorzystanie potencjału siły roboczej w gospodarce.

Kluczowe branże i strukturalne niedobory

Na polskim rynku pracy najbardziej brakuje firm operujących w sektorach budownictwa, ochrony zdrowia oraz IT. Braki kadrowe widoczne są szczególnie w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji lub umiejętności technicznych. Stanowi to realne wyzwanie dla osób długotrwale bezrobotnych, których możliwości wejścia lub powrotu na rynek pracy są ograniczone z powodu niedopasowania kwalifikacji do oczekiwań pracodawców.

Grupy wiekowe powyżej 50 lat i osoby z niepełnosprawnościami napotykają szczególne trudności przy poszukiwaniu pracy, co dodatkowo pogłębia problem niedosytu firm gotowych zatrudniać przedstawicieli tych grup. Pomimo wolnych etatów i wakatów rynek wymaga podmiotów świadomie ukierunkowanych na otwartość wobec różnorodności kandydatów.

Rola technologii i nowych kompetencji

Współczesny rynek pracy przechodzi transformację napędzaną przez rozwój technologiczny, sztuczną inteligencję i cyfryzację. Brakuje firm, które inwestują w rozwój cyfrowych kompetencji zarówno obecnych, jak i potencjalnych pracowników. Niedostateczna liczba podmiotów nastawionych na wdrażanie innowacji powoduje, że część Polaków nie ma możliwości zdobywania odpowiednich umiejętności, a firmy nie osiągają przewagi konkurencyjnej w dynamicznych branżach.

Rosnąca rola kompetencji cyfrowych oraz inwestycje w nowoczesne technologie stają się determinantą sukcesu na rynku, ale nie wszystkie firmy podejmują wyzwanie ich aktywnego rozwoju. Braki te prowadzą do niewykorzystanych szans zarówno dla pracowników jak i gospodarki jako całości.

Znaczenie edukacji, demografii i polityki zatrudnienia

Za niedobór efektywnych firm odpowiadają również procesy demograficzne oraz niedostosowany system edukacji. Zmiany w strukturze wiekowej społeczeństwa i przewidywany spadek populacji zwiększają zapotrzebowanie na firmy aktywnie inwestujące w przekwalifikowanie i zatrudnianie pracowników z różnych grup wiekowych oraz o zróżnicowanych potrzebach. 71% Polaków dostrzega perspektywę spadku liczby ludności w przyszłości. Konieczne jest więc dostosowanie działalności przedsiębiorstw do realnych prognoz demograficznych oraz wyzwań związanych z migracją i starzeniem się społeczeństwa.

Z drugiej strony firmy powinny dążyć do ścisłej współpracy z instytucjami edukacyjnymi tak, aby kształcenie nowych pracowników odpowiadało rzeczywistym potrzebom rynku. Niedostosowanie programów nauczania do oczekiwań pracodawców skutkuje nadmiarem osób nieprzygotowanych do najdynamiczniej rozwijających się sektorów gospodarki.

Dlaczego wciąż odczuwamy niedosyt firm?

Niedosyt firm na rynku pracy wynika przede wszystkim z niepełnego dopasowania oferty przedsiębiorstw do zmieniających się potrzeb społeczeństwa oraz gospodarki. Firmom brakuje skutecznych strategii wykorzystania kapitału ludzkiego, elastyczności w podejściu do zatrudnienia i systematycznych inwestycji w rozwój kompetencji cyfrowych oraz technologicznych.

Kompleksowe rozwiązanie problemu wymaga nie tylko powstawania nowych firm, lecz także przekształcania już istniejących w kierunku większej otwartości na nowe technologie, różnorodność pracowników oraz dynamikę rynku. Braki w tym zakresie prowadzą do strukturalnego niedosytu pracy i niewystarczającego pokrycia wakatów w kluczowych sektorach gospodarki.

Podsumowanie – kierunki działania dla polskiego rynku pracy

Aby zredukować niedosyt firm na rynku i w pełni wykorzystać potencjał dostępnych kadr, konieczne są inwestycje w cyfrowe kompetencje, wdrażanie innowacyjnych technologii oraz lepsze dopasowanie profilu działalności do rzeczywistych potrzeb społeczeństwa. Demografia, edukacja, polityka zatrudnienia oraz rozwój firmy w kierunku nowoczesnych rozwiązań stanowią filary przyszłego sukcesu rynku pracy w Polsce. Tylko takie działania mogą skutecznie zbilansować rynek i zredukować dysproporcje, których skutki odczuwają zarówno pracownicy, jak i cała gospodarka.