Jak założyć firmę transportową bez licencji?

Zakładanie firmy transportowej bez licencji jest możliwe, ale tylko w ściśle określonych przypadkach. Legalność i zakres prowadzenia działalności transportowej bez obowiązku uzyskania licencji zależą przede wszystkim od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdów oraz celu przewozu. Kluczowe zasady, proces rejestracji oraz szczegóły formalne znajdują się poniżej.

Kiedy możliwe jest założenie firmy transportowej bez licencji?

Firma transportowa bez licencji może funkcjonować tylko wtedy, gdy przewozisz własne towary i używasz pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) nieprzekraczającej 3,5 tony. W każdej innej sytuacji – przy przewozie towarów na rzecz innych podmiotów lub pojazdami powyżej tej masy – uzyskanie licencji transportowej jest konieczne [1][2][4]. Przepisy zamiast formy działalności stawiają na pierwszy plan rodzaj i przeznaczenie przewozów. Własny przewóz towarów do 3,5 tony nie wymaga posiadania licencji ani certyfikatów kompetencji zawodowych [2][4].

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, nie ma możliwości świadczenia komercyjnych usług transportu rzeczy dla innych firm lub osób bez uzyskania licencji transportowej – nawet przy użyciu lekkich pojazdów, jeśli przewóz nie jest wyłącznie na własny użytek [1][4].

Wymogi dotyczące pojazdu i rodzaju przewozu

Podstawowym kryterium zwalniającym z obowiązku licencyjnego jest DMC pojazdu do 3,5 tony oraz realizowanie przewozów wyłącznie na potrzeby własnej firmy [1][2]. Dotyczy to wszelkich przewozów materiałów, towarów lub sprzętu, które są własnością przedsiębiorstwa.

W przypadku pojazdów przekraczających 3,5 tony lub przewozów o charakterze usługowym (na zlecenie innych podmiotów), konieczne jest spełnienie zaostrzonych wymogów: uzyskanie licencji, certyfikatu kompetencji zawodowych, ustanowienie zabezpieczenia finansowego oraz posiadanie bazy eksploatacyjnej [4][5].

Od kwietnia 2022 roku wprowadzono dodatkowe ograniczenia dla przewozów pojazdami od 2,5 tony, obejmując je częściowo wymogami licencji w przewozach zarobkowych, co dodatkowo utrudnia świadczenie usług bez pełnej legalizacji działalności [2].

Rejestracja firmy transportowej bez licencji – procedura krok po kroku

Proces założenia firmy transportowej bez licencji nie różni się formalnie od innych rodzajów działalności gospodarczej. Najczęściej wybierana jest jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG), ale dozwolone są również spółki cywilne czy handlowe [3][6].

1. Rejestracja działalności w CEIDG lub KRS
W przypadku JDG rejestracja odbywa się przez CEIDG – elektronicznie lub osobiście. Spółki handlowe rejestruje się poprzez system KRS (tradycyjnie lub online przez portal S24) [2][3].

2. Wybór kodu PKD
Należy określić profil działalności zgodnie z klasyfikacją PKD, dla transportu drogowego towarów wybrać kod 49.41.Z [4].

3. Zakup lub użytkowanie pojazdu
Firma musi posiadać lub użytkować pojazd(y) spełniające warunek DMC do 3,5 tony, przeznaczone do przewozu wyłącznie własnych towarów [2].

4. Brak obowiązku uzyskania licencji czy certyfikatu kompetencji
Przewozy na potrzeby własne poniżej progu DMC 3,5 tony nie wymagają licencji transportowej, certyfikatu kompetencji zawodowych ani zabezpieczenia finansowego [1][2][4]. Kluczowe jest zachowanie zgodności przewozów z deklarowanym charakterem działalności – wyłącznie na potrzeby własne [2][4].

Kluczowe pojęcia prawne i zależności

Dopuszczalna masa całkowita pojazdu (DMC) to kluczowy parametr formalny wyznaczający obowiązek posiadania licencji. Przewóz własny towarów pojazdami do 3,5 tony DMC jest zwolniony z większości restrykcji obowiązujących firmy świadczące profesjonalne usługi przewozowe [1][2][4].

Odpowiedni status przewozów (na potrzeby własne) i rodzaj pojazdów determinują prostotę lub złożoność procedur założenia firmy oraz dalszego prowadzenia działalności [3][6]. Przewozy zarobkowe od początku wymagają uzyskania wszystkich wymaganych zezwoleń oraz spełnienia wymogów dotyczących reputacji, kompetencji i zabezpieczeń [5][6].

Ryzyka związane z transportem bez licencji i aktualne zmiany przepisów

Naruszenie przepisów (np. świadczenie usług transportowych na rzecz innych bez licencji) grozi poważnymi konsekwencjami administracyjnymi i finansowymi [1][2]. Dlatego należy szczegółowo określić zakres przewozów na etapie zakładania firmy i precyzyjnie go przestrzegać.

W ostatnich latach intensyfikują się wymogi formalne, nawet w obszarze tzw. lekkiego transportu. Od kwietnia 2022 roku część przewozów pojazdami powyżej 2,5 tony wymaga już licencji przy działalności zarobkowej [2]. Systematycznie rośnie też nacisk na profesjonalizację i monitorowanie rynku przez administrację państwową [5].

Znaczenie wyboru formy działalności gospodarczej

Jednoosobowa działalność gospodarcza to najprostsza forma prowadzenia firmy transportowej bez licencji ze względu na szybki, zautomatyzowany tryb rejestracji online (CEIDG) oraz uproszczone obowiązki ewidencyjne [2][3][6]. Spółki cywilne lub handlowe mogą być korzystne z uwagi na dzielenie ryzyka, lecz wymagają bardziej złożonych formalności przy rejestracji (KRS) [3][6].

Forma prawna nie wpływa na zakres obowiązków licencyjnych, które są uzależnione wyłącznie od rodzaju pojazdów i przeznaczenia przewozów [3][6].

Podsumowanie najważniejszych ograniczeń i możliwości

• Legalność transportu bez licencji dotyczy wyłącznie przewozu własnych towarów pojazdami do 3,5 tony DMC [1][2][4].
• Przewozy zarobkowe oraz korzystanie z cięższych pojazdów zawsze wiążą się z koniecznością uzyskania licencji, certyfikatów i spełnienia dodatkowych wymagań [4][5].
• Procedura rejestracji firmy bez licencji jest szybka i nie wymaga dodatkowych zezwoleń poza decyzją o wyborze formy prawnej i kodu PKD [2][3][6].
• Bieżące kontrole i zmieniające się przepisy zwiększają ryzyko prowadzenia działalności niezgodnie z regulacjami – należy stale monitorować wymogi prawne [2][5].

Źródła:

1. https://slawatrans.pl/transport/transport-bez-licencji-czy-to-legalne/
2. https://www.infakt.pl/blog/jak-zalozyc-firme-transportowa/
3. https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-jak-otworzyc-firme-transportowa-przewoz-towarow
4. https://antransbis.pl/transport/jak-otworzyc-firme-transportowa-w-polsce/
5. https://webwavecms.com/blog/jak-zalozyc-firme-transportowa
6. https://prawnicytransportu.pl/jak-zalozyc-firme-transportowa/